Το Πρόγραμμα

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ INFOIL (LIFE08 INF/GR/000581)

Ακρωνύμιο: INFOIL

Τίτλος: Προώθηση αειφόρων προτύπων παραγωγής και κατανάλωσης: το παράδειγμα του ελαιολάδου

Διάρκεια: 36 μήνες, 1 Ιανουαρίου 2010 – 31 Δεκεμβρίου 2012

Συντονιστής δικαιούχος: Πολυτεχνείο Κρήτης

Χώρα υλοποίησης: Ελλάδα

Περιοχές: Κρήτη, Πελοπόννησος

Χρηματοδότηση

Το πρόγραμμα INFOIL χρηματοδοτείται κατά 50% από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος (LIFE) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Συμμετέχοντες φορείς

1.      Πολυτεχνείο Κρήτης (Χανιά)

2.      Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ) - Ινστιτούτο Ελιάς και Υποτροπικών Φυτών Χανίων

3.      ΗΛΕΙΑΚΗ Α.Ε. - Αναπτυξιακή Εταιρεία Νομού Ηλείας (ILEIAKI)

4.      Αναπτυξιακή Επιχείρηση Δήμου Μουσούρων (Χανιά)

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ INFOIL 

Η καλλιέργεια και παραγωγή ελαιόλαδου αποτελεί μία παραδοσιακή γεωργική δραστηριότητα που διατηρείται για αιώνες στην Ελλάδα και σε άλλες Μεσογειακές χώρες όπως στην Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, κλπ. Στην Ελλάδα η παραγωγή ελαιόλαδου βρίσκεται κυρίως στο νότιο τμήμα και ειδικά στην Κρήτη και στην Πελοπόννησο. Το ελαιόλαδο αποτελεί πολύτιμο αγαθό με υψηλή διατροφική και βιολογική αξία. Ωστόσο η διαδικασία καλλιέργειας και παραγωγής ελαιόλαδου μπορεί να προκαλέσει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον σε αρκετά στάδια κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής, αν δεν γίνεται ορθή διαχείριση. Το γεγονός αυτό συνδέεται εν μέρει με τη χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας, την άρδευση, τα παραγόμενα απόβλητα, αλλά και τις διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα κατά την παραγωγή ελαιολάδου.

Μηνύματα-κλειδιά για τις ομάδες-στόχους του προγράμματος (σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και πολιτική)

Το πρόγραμμα προωθεί τα ακόλουθα μηνύματα-κλειδιά:

• Αειφόρος παραγωγή - πρόληψη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (εκπομπές στον αέρα, το νερό και το έδαφος) μέσω αειφόρων προτύπων παραγωγής. Βέλτιστες διαθέσιμες πρακτικές στη διαδικασία παραγωγής και στην κατανάλωση φυσικών πόρων (Θεματική Στρατηγική για την Αειφόρο Χρήση των Φυσικών Πόρων). Τα αποτελέσματα της Ανάλυσης Κύκλου Ζωής (ΑΚΖ) για την οικολογική παραγωγή καταδεικνύουν τα πλεονεκτήματα των περιβαλλοντικά φιλικών διαδικασιών, καθώς προωθείται η αειφορία. Όλα τα προτεινόμενα μέτρα και μηνύματα στοχεύουν να προάγουν τις βασικές αρχές της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και πολιτικής όπως παρουσιάζονται στο πρόσφατο νομοθετικό πλαίσιο για τα απόβλητα, την IPPC και EIA νομοθεσία. 
• Αειφόρος κατανάλωση σύμφωνα με την «Στρατηγική για την Αειφόρο Ανάπτυξη» και τη «Θεματική Στρατηγική για την Αειφόρο Χρήση των Φυσικών Πόρων». Διαπιστώνεται η ανάγκη για την αλλαγή της συμπεριφοράς των καταναλωτών και των παραγωγών. Τα αποδεδειγμένα οφέλη για την υγεία από τα οικολογικά και βιολογικά προϊόντα, έχουν ως αποτέλεσμα τα προϊόντα αυτά να είναι βιώσιμα έναντι των συμβατικών.  Όσον αφορά στην αειφορία κατανάλωσης των φυσικών πόρων, τα οικολογικά προϊόντα έχουν εξ ορισμού ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. 
• Προβολή των «πράσινων προϊόντων» στην αγορά, τα οφέλη των βιολογικών προϊόντων και η προστιθέμενη αξία τους στην ανθρώπινη υγεία. Η προώθηση της πράσινης παραγωγής αποτελεί τμήμα της ολοκληρωμένης πολιτικής προϊόντων της ΕΕ.
• Ανάλυση Κύκλου Ζωής (ΑΚΖ) της οικολογικής παραγωγής ελαιόλαδου και η προστιθέμενη αξία της εκτίμησης επιπτώσεων για άλλα προϊόντα. Η προσέγγιση αυτή βασίζεται στον κύκλο ζωής των προϊόντων όπως απαιτείται από την πολιτική της ΕΕ (π.χ. νομοθετικό πλαίσιο για τα απόβλητα), ενώ έμφαση θα δοθεί στα οφέλη σε σχέση με τα αέρια του θερμοκηπίου, φαινόμενο το οποίο αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της εποχής μας. 

Πρόληψη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, «πράσινα προϊόντα», AKZ, μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, έχουν επανειλημμένα αποδείξει σε ένα ευρύ φάσμα σχετικών μελετών τα ευεργετικά τους αποτελέσματα στη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων και της κατανάλωσης. Προκειμένου να υλοποιηθούν οι στόχοι του προγράμματος, οι χρήστες (παραγωγοί και καταναλωτές) θα πρέπει να υιοθετήσουν κατάλληλη κουλτούρα και να εφαρμόσουν πρακτικές σύμφωνα με το παραπάνω περιβαλλοντικό πλαίσιο. 

Ο κύριος στόχος της ευρωπαϊκής πολιτικής που υποστηρίζεται και από το πρόγραμμα INFOIL, είναι, τα αειφόρα συστήματα καλλιέργειας και η ποικιλία προϊόντων υψηλής ποιότητας. Έμφαση θα δοθεί στην περιβαλλοντική προστασία, τη  βιοποικιλότητα και την προστασία της πανίδας. Το πρόγραμμα στοχεύει να προβάλλει το μήνυμα για την ανάγκη εφαρμογής αειφόρου και οικολογικής παραγωγής και κατανάλωσης σύμφωνα με την στρατηγική της ΕΕ για την αειφόρο ανάπτυξη και τη θεματική στρατηγική για την αειφόρο χρήση των φυσικών πόρων, όπως επίσης και να προωθήσει τα πράσινα προϊόντα.

Το πρόγραμμα θα συνεργαστεί και θα συμμετάσχει, στο βαθμό που είναι δυνατό, σε αντίστοιχες εκστρατείες ενημέρωσης και διάχυσης της ΕΕ σχετικά με τα θέματα του προγράμματος, όπως Αειφόρο Κατανάλωση και Παραγωγή, Ανάλυση Κύκλου Ζωής, Ολοκληρωμένη Πολιτική Προϊόντων και «Πράσινα Προϊόντα».